Skip to content

wat is dementie?

Dementie is een aandoening in de hersenen die ervoor zorgt dat mensen moeite hebben met nadenken, begrijpen en dingen doen. Het kan ook invloed hebben op hun gedrag en hun vermogen om zelfstandig te functioneren. Mensen met dementie kunnen bijvoorbeeld vergeten waar ze zijn of wat ze aan het doen zijn, en het kan moeilijk zijn om nieuwe dingen te leren. Het is een geleidelijke en progressieve aandoening, wat betekent dat de klachten in de loop van de tijd toenemen en uitbreiden. Het is belangrijk om geduldig en begripvol te zijn voor mensen met dementie omdat ze soms hulp nodig hebben bij dagelijkse taken en zich kunnen verwarren over wat er om hen heen gebeurt.

vormen van dementie

De meest voorkomende vormen van dementie zijn Alzheimer dementie, vasculaire dementie, lewy body dementie, frontotemporale dementie (FTD), parkinson dementie, huntington dementie, Creutzfeldt-Jakob ziekte, alcoholgerelateerde dementie en gemengde dementie. Elke vorm van dementie kan unieke symptomen en progressiepatronen hebben. Hoe dementie precies verloopt, hangt af van de soort dementie en de persoon die het heeft.

Samen kunnen we de kwaliteit van het leven van de mens met dementie én hun naasten verbeteren

EEN OP DE 5 MENSEN KRIJGT DEMENTIE

Elk uur komen er 5 mensen met de diagnose dementie bij. Momenteel zijn er zo’n 290.000  mensen met dementie en de verwachting is dat dit er rond 2040 ruim een half miljoen zullen zijn. Grote kans dus dat jij ook te maken hebt of krijgt met dementie. Van een naaste, iemand in de buurt of misschien heb je zelf de diagnose gekregen. Deze site gaat over het meebewegen met dementie. In alle vormen. Dat is gemakkelijker gezegd dan gedaan, want hoe doe je dat dan?

Een oudere heer kijkt blij als hij van een verzorger met een grote lach op zijn gezicht zijn avondmaal aangereikt krijgt

DE VIER FASES BIJ DEMENTIE

Fase 1: Het bedreigde ik – Cognitieve fase

In deze fase kan de persoon zich bedreigd voelen door hun geheugen en verwarde gedachten. Ze proberen te verbergen dat het steeds moeilijker wordt om de controle te behouden. Soms reageren ze fel en wantrouwen ze anderen. Ze praten graag over het verleden, maar vermijden recente gebeurtenissen en kunnen vragen hierover vervelend vinden. Aanraking en intimiteit kunnen als onprettig worden ervaren.

Fase 2: Het verdwaalde ik – Emotionele fase

In deze fase weet de persoon steeds minder goed wie ze zijn en waar ze zijn. Desoriëntatie in tijd, plaats en persoon nemen toe. Ze maken een zoekende indruk, dolen rond en kijken doelloos voor zich uit. De communicatie verloopt langzamer, vager en met weinig woorden. Concentratie en geheugen nemen af. Ze springen van heden naar verleden en halen gebeurtenissen en mensen van kort geleden en vroeger door elkaar. Ze geven de voorkeur aan eenvoudige activiteiten. 

Fase 3: Het verborgen ik – Psychomotore fase

In deze fase hebben ze weinig tot geen contact met hun omgeving en zijn zich niet meer bewust van hun identiteit. Alle besef van tijd, plaats en persoon vervaagt. De persoon maakt nog wel gebruik van de stem, maar deze is moeilijk te verstaan. Rust en een vertrouwde omgeving zijn belangrijk. Drukte, lawaai en fel licht kunnen onrust veroorzaken, terwijl muziek juist heel belangrijk kan zijn. Liedjes van vroeger kunnen fijne herinneringen oproepen. Ook koosnaampjes, lieve woorden en zachte aanrakingen kunnen als prettig ervaren worden gedurende deze fase.

Fase 4: Het verzonken ik – Zintuiglijke ervaring 
In dit laatste stadium is het nauwelijks meer mogelijk om contact te maken. Het lijkt alsof het ‘ik’ van de persoon is verdwenen. Heel soms is er kortstondig contact. De ogen zijn ontspannen en kijken niet meer rond. Ze tonen geen emoties meer. Elk contact moet gericht zijn op aangename gewaarwordingen, zoals een prettige stem en liefdevolle toon, fijne muziek en aangename zintuiglijke prikkels zoals geuren en warmte.

Het is belangrijk om te weten dat de vier fases niet altijd zichtbaar in volgorde worden doorlopen. Vaak verkeert iemand gedurende de dag in de ene fase en dan weer in de andere fase. 

Het doel van ‘meebewegen met dementie’ is om de kwaliteit van leven van mensen met dementie te verbeteren, zodat ze hun gevoel van eigenwaarde kunnen behouden in een omgeving waarin ze zich begrepen en veilig voelen. Het vraagt om een empathische en flexibele benadering van naasten, zorgverleners en professionals in de gezondheidszorg.